
Rapport - Leren van opgedane ervaringen scholenprogramma Noordoost-Groningen
Er liggen grote opgaves m.b.t. de onderwijshuisvesting in Nederland. Om deze opgaves te kunnen realiseren is het nodig te leren van inspirerende aanpakken uit de praktijk. Het Scholenprogramma in Noordoost-Groningen is zo’n aanpak. Om de huisvestingsopgave in het bevingsgebied rondom Loppersum voortvarend aan te pakken zijn daar ervaringen opgedaan met een programma aanpak. In een periode van vijf jaar (2016-2021) is zo’n 2/3e deel van de onderwijshuisvesting in negen gemeenten volledig vernieuwd. Voor Nederlandse begrippen is een aanpak met deze omvang en dit tempo uniek. Deze rapportage beschrijft de opgedane ervaringen van deze aanpak.
Compleet nieuw scholenlandschap in aardbevingsgebied
Door de dreiging van aardbevingen was snelheid geboden. De Nationaal Coördinator Groningen heeft, op verzoek van het kabinet, de basis gelegd voor inrichting van een regionale stuurgroep. Een regionaal programma met bijbehorend programmabudget fungeerde als vliegwiel voor de uitvoering van projecten op lokaal niveau. Het Scholenprogramma pakte tegelijkertijd ook andere maatschappelijke vraagstukken aan, zoals een krimpende bevolking en een veranderende maatschappij.
Leren van successen en leerpunten
Ruimte-OK heeft in afstemming met de betrokkenen gekeken wat er geleerd kan worden van deze aanpak. Wat ging er goed en wat kon er, achteraf gezien, beter? Uit de opgehaalde ervaringen zijn vijf succesfactoren en negen leerpunten opgesteld. De succesfactoren laten zien dat de optelsom van ambities, bestuurlijke bereidheid, regie op de uitvoering en duidelijke programmatische kaders helpen om een bovenliggende huisvestingsopgave versneld van de grond te krijgen. Het beschikken over een gezamenlijke visie en een plan vanuit een gezamenlijk gevoelde urgentie fungeerde daarbij als basis voor het verkrijgen van de benodigde investeringsruimte om de plannen ook daadwerkelijk te kunnen realiseren.
De opgehaalde leerpunten maken duidelijk dat er een verschil is in de regionale procesorganisatie en de uitvoering op lokaal niveau. Er kan vooral in de aansturing van het lokale proces en de daarbij horende besluitvorming van projecten nog het één en ander verbeterd worden.
Zeven aanbevelingen voor toekomstige aanpakken
Naast dat het rapport de succesfactoren en leerpunten in beeld brengt sluit het af met zeven aanbevelingen die kunnen helpen bij de invulling van toekomstige opgaven.